Sunday, 21 February Dag 7: Warliworkshop en afscheid van school Wat vliegt zo'n week toch om! Het lijkt alsof de assemby op de school pas gisteren plaatsvond en nu verzamelden we op weekendtijd op de juniorschool: 10.00. Alle kinderen hadden wat kleinere oogjes dan de dagen ervoor, deels afgemat door dat intensieve programma maar deels ook omdat de gezellige slotfeestjes bij sommigen tot in de kleine uurtjes voortduurden. De zaal die nog steeds de kleurige ballonnetjes van de dag daarvoor had moest worden ingeruild voor een lokaal, omdat de inleidster van de workshop werkbanken nodig had. Logisch, want er moest kunst worden gemaakt, gebaseerd op hele oude kunst. De huizen van de stam van de Warli werden met een rode poederlaag(geru)bestreken waarna met bamboe en witte rijstverf tekeningen van mensfiguren, dierfiguren, bloemen en planten scènes uit het dagelijks leven werden aangebracht. De inleidster tekende met geometrische figuren een aantal voorbeelden op het bord en vertelde over de symboliek. Daarna konden de leerlingen met haar hulp en enkele andere cursisten aan de slag. Eerst oefenen met potlood op een vel dat in vlakjes verdeeld was, met rode verf de lijnen overtrekken en als je er een beetje gevoel voor had gekregen, mocht je gaan tekenen en daarna met penseel en witte verf schilderen op handgeschept rood dik papier. De een was hierin wat expressiever dan de ander, maar er ontstonden heuse kunstwerkjes! De workshop was aangeboden door de Rotary Club (Mumbai), waartoe ook de heer Van Beurden en mevrouw Patnaik behoren. Wij spraken als begeleiders tijdens een deel van de workshop met mevrouw Vas, senior advisor en head projects and training EUMIND, die het netwerk Mumbai scholen-Nederlandse scholen heel goed kent, contacten tot stand brengt en dus Indiase scholen koppelt aan andere scholen uit Europa, niet slechts Nederland maar ook bijvoorbeeld Finland, België en Frankrijk. Boeiend gezelschap wederom. Gelukkig konden we wel weer de afsluiting van de workshop meemaken en de overgang naar het afsluitende deel van de uitwisseling. Als eerste bedankte een leerling van de school alle bezoekers van die ochtend (cadeautjes), waarna de principal het overnam en ook onze directeur zijn welgemeende dank uitte aan alle mensen in en buiten de school die de uitwisseling mogelijk hadden gemaakt. De zoveelste en laatste groepsfoto's, die ik niet kan meesturen omdat de officiële fotograaf die maakte, moesten in twee etappes gemaakt worden. Nadat de kinderen hun handen in verf hadden gedoopt mochten ze hun first impressions drukken op een 'indrukwekkend' blad dat liet zien dat vele handen licht werk maken of dat we voor zo'n project de handen ineen slaan of welke een andersoortige beeldspraak met handen kan oproepen. Enigszins afkeurend keek de principal naar de verfresten die de druipende handen achterlieten op de vloer, die voor de volgende dag nog wel zuiver gemaakt diende te worden. De kinderen mochten na deze laatste daad van verbroedering een lunchpakketje ophalen en met de gastgezinnen mee gaan voor het doorbrengen van de laatste middag en -avond. Zeer strikt kregen ze de boodschap om half één stipt vannacht bij terminal 2 te zijn, maar liefst zo'n vijf uur voor vertrek... nu houden wij van op tijd zijn, maar zagen hier niet erg het nut van in, want zo lang houd je zelfs het dutyfree shoppen niet vol! Er werd ons gezegd dat veel vluchten 's nachts vertrekken en dat het er enorm druk kan zijn en dat we niet voor verrassingen willen komen staan. Klopt, klopt, maar de tijdspanne blijft knagen. Uw afvaardiging van school werd door de vertegenwoordigers van Rotary samen met de organiserende docenten meegenomen naar het even verderop gelegen Mainland China restaurant voor een zeer vullende lunch (voor zo'n 11 personen) met het ritueel uitwisselen van de vaantjes van de vestigingen Mumbai en Eindhoven als opening van de maaltijd. De tijd tussen vier en twaalf vonden we te lang om uit te buiken en koffer te pakken, zodat we een taxi bestelden om ons nog naar twee culturele zaken in Mumbai te brengen: de Jaintemnpel op Walkeshwar Marg (Ridge Road)uit 1904 waar we een nog hogere spirituele ervaring kenden dan op de eerste dag in de tempel voor Ganesh. Verder brachten we afsluitend een kort bezoek aan het Victoria Terminus Station, het grote station van Mumbai dat vanwege zondag nog wel te bezoeken was: normaal is het veel te druk voor het vervoer van alle Mumbaianen die met de trein gaan. Waarschijnlijk legt ieder op het moment van het schrijven van deze blog de laatste hand aan het vullen van de koffer met de ongetwijfeld in grote aantallen gekregen kleine presentjes, want daar zijn de Indiërs van! Zoals gezegd gaan we de leerlingen straks ontmoeten op het station waar de roerende momenten van innig afscheid zullen volgen. Uw reporter zal daar bij zijn en veel op de gevoelige plaat of beelden vastleggen! Dan kan het lange wachten en het lange reizen beginnen en zijn we, als alles meezit, in de namiddag lokale tijd weer op Nederlandse Schipholbodem waar een bus van Van Gerven ons naar Veldhoven zal begeleiden. We hebben reeds tot Ganesha en Laxmi en menig ander god deze week gebeden, dus dat moet goedkomen!